Nederland exporteert het gros van haar metaalresten, terwijl het sluiten van metaalketens juist goed is voor de concurrentiepositie van onze staal- en maakindustrie en voor het klimaat. Daarmee ontstaat de vraag: Wat kunnen we op korte en langere termijn doen om hoogwaardige metaalstromen te krijgen en de metaalketen in Nederland te sluiten?

12 december 2018

Metaalketen

Nederland exporteert het gros van haar metaalresten. Zo verlaat zeker 82% van al het staalschroot in onze economie het land. Meer dan de helft hiervan gaat naar de hoogste bieders buiten Europa, zoals Turkije, VS, Marokko en Bangladesh waar het gerecycled wordt. De manier waarop dit gebeurt is vanuit sociaal en milieutechnisch oogpunt niet altijd transparant. Laten we kansen liggen voor recycling en hergebruik van metalen in Nederland?

De Transitieagenda Circulaire Maakindustrie van de Rijksoverheid noemt het sluiten van de metaalketen als één van zijn primaire doelstellingen. De prijzen van primaire grondstoffen blijven stijgen. Door binnenlandse metaalresten beschikbaar te maken voor de Nederlandse staal- en maakindustrie, krijgt de sector toegang tot een meer beheersbare, betaalbare bron van ijzer, zink, koper en andere waardevolle metalen. Bovendien is een gesloten metaalketen een bron van CO₂-reductie: productie van basismetalen uit schroot kost tot 75% minder energie dan uit ertsen. Het sluiten van metaalketens is dus goed voor de concurrentiepositie van onze staal- en maakindustrie en voor het klimaat. Om dit mogelijk te maken, is een constante stroom van schonere, bruikbare metaalresten nodig.

Wat kunnen we op korte en langere termijn doen om hoogwaardige metaalstromen te krijgen en de metaalketen in Nederland te sluiten? En welke stromen komen hiervoor het eerste in aanmerking?

Dit Circular Economy Lab werd in samenspraak met FME en de Koninklijke Metaalunie (beide trekkers van de Circulaire Metaalketen) georganiseerd en financieel ondersteund door de Amsterdam Economic Board.

Het lab vond plaats van 20:00 tot 22:00 op woensdag 12 december 2018 in de Aula van het Academiegebouw, Domplein 29 te Utrecht

Links

Bekijk de presentatie:

Lees het verslag:

Lees het achtergrondrapport:

Bekijk de opname:

Bekijk de fotoreportage:

Lees het artikel in Milieu:

Moderator: Jacqueline Cramer, Utrecht Sustainability Institute

Blok 1

Pitch: De doelstelling van de Transitieagenda Maakindustrie door Robert van Beek, Beleidsadviseur Energie & Milieu FME

Paneldiscussie I: Huidige stand van zaken rond sluiting van metaalketens
Tijdens de paneldiscussie komen de volgende vragen aan bod:

• Welke verwerkingsroutes van metaalreststromen (reparatie, producthergebruik, recycling) worden nu al toegepast in Nederland? Waarom? En op welke schaal?
• Wat zijn de voorwaarden voor opschaling en verbreding van het scala aan herbruikbare reststromen?
• Welke structurele aanpassingen zijn nodig (bijv. financiële prikkels, kwaliteitseisen, gedragsverandering) om hoogwaardiger verwerkingsroutes mogelijk te maken?

Paneldiscussie met:

• Jules Wilhelmus, Metaal Recycling Federatie
• Martijn van de Poll, Reukema
• Alex Verkuijlen, Oogstbedrijf New Horizon Urban Mining
• Elmer Rietveld, TNO

Blok 2

Pitch: De mogelijkheden voor circulaire metalen op de Nederlandse sporen door Ted Luiten, Energy and material manager ProRail

Paneldiscussie II: Naar een circulaire metaalketen
Tijdens de paneldiscussie komen de volgende vragen aan bod:

• Voor welke bulkmetalen kunnen we op korte termijn hoogwaardiger reststromen realiseren in Nederland?
• Wat kunnen we voor deze stromen nu al aan de voorkant veranderen – tijdens productontwerp en productiefase  – om meer uit de reststromen te halen?
• Waar dit niet lukt: wat kunnen we tijdens de gebruiksfase en aan de afvalkant veranderen om hoogwaardige verwerking mogelijk te maken?

Paneldiscussie met:

• Ted Luiten, ProRail
• Jan Henk Wijma, Purified Metal Company​
• Hans Hage, Tata Steel, HIsarna
• Menno Rubbens, Cepezed

Einde – Formuleren van conclusies en vervolgacties door Jacqueline Cramer