Hoe kunnen we lokale congestieproblemen op het elektriciteitsnet verminderen en de landelijke energiemarkten meer flexibiliteit bieden? Met de energietransitie komt ons elektriciteitssysteem namelijk voor unieke uitdagingen te staan. Vanaf 1 april 2021 werken partners in Utrecht, Arnhem en Delft in het samenwerkingsproject ROBUST aan een robuust, flexibel en toekomstbestendig elektriciteitssysteem voor hele stadsregio’s. Het bidirectioneel laden van elektrische auto’s vormt daarbij een belangrijke pijler. ROBUST werd als beste beoordeeld van twintig projectvoorstellen voor de MOOI-regeling van de Topsector Energie en krijgt een subsidie van 3,3 miljoen euro.

Van congestie naar flexibiliteit

Nederland werkt aan de overgang naar een duurzame energievoorziening. De sterke groei van decentrale duurzame elektriciteitsopwekking, gasloze gebieden en elektrisch vervoer zorgen voor uitdagingen voor het huidige elektriciteitssysteem. Lokaal ontstaat overbelasting op het net en landelijk moeten vraag en aanbod op elkaar worden afgestemd. ROBUST onderzoekt de optimale verhouding tussen netverzwaring en de inzet van flexibiliteit, met het doel congestieproblemen te reduceren en flexibiliteit te leveren aan nationale energiemarkten.

Regiobreed flexibel elektriciteitssysteem

ROBUST vormt het eerste onderzoek ter wereld naar grootschalige inzet van bidirectionele (vehicle-to-grid) personenauto’s in combinatie met batterijen, slim ladende bussen en andere assets. Het doel is het realiseren van een flexibel elektriciteitssysteem op het niveau van stadsregio’s. De bidirectionele elektrische auto’s worden geladen met lokaal opgewekte duurzame energie, en kunnen de energie weer terug leveren aan het net wanneer dat nodig is. Slimme software zorgt voor afstemming tussen het verbruik en opwekken van elektriciteit. Auto’s vormen zo een tijdelijke opslag van duurzame energie, als een batterij op wielen. Het ROBUST consortium ontwikkelt een regiobreed flexibiliteitssysteem dat steden in steeds meer duurzame energie en elektrisch vervoer voorziet. De pionierende stadsregio’s Utrecht[1] en Arnhem nemen deel met een aantal wijken als onderzoekslocaties.

[1] Zie bijvoorbeeld www.smartsolarcharging.eu.

Potentieel benutten

ROBUST ontwikkelt een integraal energiesysteem op basis van flexibele energiebronnen (flexbronnen) zoals bidirectioneel ladende auto’s. De projectpartners onderzoeken daarbij onder meer wat de optimale verhouding is tussen netverzwaring enerzijds en de inzet van flexbronnen anderzijds. Ook onderzoeken zij hoe het juiste energiemarktontwerp, effectieve financiële prikkels en andere factoren de flexbronnen en bijbehorende spelers positief kunnen beïnvloeden.

“Door de energietransitie wordt het energiesysteem steeds complexer. Decentrale opwek en elektrificatie nemen sterk toe. ROBUST onderzoekt in welke mate flexibiliteit in de toekomst ingezet kan worden als alternatief voor grootschalige netinvesteringen. Zo brengen we ook in de toekomst veilig, betrouwbaar en betaalbaar energie naar onze klanten.”,
Henk Fidder, netbeheerder Stedin

“Bidirectioneel laden van elektrische auto’s biedt enorme kansen om de integratie en opschaling van duurzame energie te versnellen.”,
Robin Berg, We Drive Solar

“Het bidirectionele ecosysteem dat Utrecht ontwikkelt is van groot belang voor het behalen van onze klimaatdoelen.”,
Joop Oude Lohuis, Gemeente Utrecht

“ROBUST gaat ons inzicht bieden in hoe steden kunnen bijdragen aan de stabiliteit van de elektriciteitsvoorziening. We zien erg uit naar dit project dat wij samen met het Utrecht Sustainability Institute gaan coördineren.”,
Prof. Wilfried van Sark, Universiteit Utrecht

Samenwerking

ROBUST staat voor onderzoek aan het robuuste elektriciteitssysteem van de toekomst. Het is een samenwerking van netbeheerder Stedin, Smart Solar Charging BV / We Drive Solar BV, Enervalis, Edmij, ElaadNL, Technische Universiteit Delft, Hogeschool Utrecht, gemeente Utrecht en gemeente Arnhem, onder leiding van de Universiteit Utrecht en het Utrecht Sustainability Institute. Dit consortium zal intensief samenwerken met eindgebruikers, belanghebbenden en experts van andere projecten binnen de subsidieregeling Missiegedreven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI). Het project wordt financieel ondersteund door de Topsector Energie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat via de MOOI-regeling ‘Gebouwde omgeving’.